QN Centraal zenuwstelsel > QN03 Anti-epileptica

Verbindingen die kunnen worden ingezet om convulsies te bestrijden, zijn de benzodiazepines, de barbituraten en de overige anti-epileptica (zoals fenytoïne). Deze middelen oefenen allen hun werking uit op centraal niveau. Bekend is dat zij het systeem van de inhiberende neurotransmitter gamma-aminoboterzuur (GABA) beïnvloeden en op deze wijze convulsies kunnen remmen.
Anti-epileptica zoals barbituraten en fenytoïne veroorzaken bij langdurig gebruik (enkele dagen) enzyminductie in de lever; zij versnellen hierdoor hun eigen afbraak. Van fenytoïne is bijvoorbeeld bekend dat na toediening aan de hond binnen twee weken de plasmahalfwaardetijd kan teruglopen van 4 naar 2 uur. Daarnaast verlagen deze anti-epileptica op deze wijze de plasmaconcentratie van tal van andere farmaca en vertonen derhalve veel klinisch relevante interacties.
Fenobarbital en fenytoïne hebben een smallere therapeutische breedte dan de benzodiazepines; er moet gedoseerd worden op geleide van het klinisch effect. Het laten bepalen van bloedspiegels kan in incidentele gevallen hulp bieden voor het te voeren doseringsbeleid. Let hierbij op de afnametijd van het bloed in relatie tot de toedieningstijd.

Benzodiazepines: Diazepam wordt met name toegepast bij status epilepticus, bij de bestrijding van koortsconvulsies of bij convulsies veroorzaakt door intoxicaties. Het kan parenteraal of rectaal (niet ge-registreerd) worden toegediend.

Barbituraten: Fenobarbital kan bij de idiopathische vorm van gegeneraliseerde epilepsie gebruikt worden.
Bijwerkingen van barbituraten zijn sedatie, nystagmus, ataxie, sloomheid, polydipsie en polyurie. Bij langdurig gebruik zijn de barbituraten hepatotoxisch en induceren polyfagie. 
Bij overdosering ontstaat depressie van het centrale zenuwstelsel met coma. Barbituraten worden ook gebruikt bij euthanasie.

Fenytoïne: Dit is een anti-epilepticum met een zeer korte halfwaardetijd bij de hond. Het wordt ook toegepast als anti-aritmicum (natriumkanaalblokker), zie hoofdstuk QC, Cardiovasculaire systeem. Toepassing kan worden overwogen wanneer therapieresistentie voor fenobarbital bestaat of wanneer er onacceptabele bijwerkingen optreden. Gezien de korte halfwaardetijd van fenytoïne, is een hoge doseerfrequentie (zesmaal daags) noodzakelijk. Er zijn echter fenytoïnetabletten ontwikkeld die de werkzame stof geleidelijk afgeven. Op deze wijze kunnen met een acceptabele doseerfrequentie (twee- à driemaal daags) therapeutische spiegels van fenytoïne gehandhaafd blijven. 

Voor alle producten in deze klasse, klik hier.
QN03A Anti-epileptica